رفتار و توان جنسی قبل از ازدواج
برخوردهای ابتدائی زن و مرد یقیناً در خاطرات یکدیگر خواهد ماند صفا و سادگی برخورد هر دو ، آرام بودن و عجله نکردن در تماسهای اوّل سبب شناخت و علاقه بیشتر میگردد مثبت گرایی و از همه چیز کم انتقاد کردن به ارتباط هر دو بیشتر کمک میکند هم غذا شدن و همسفر گشتن یکی دیگر از رموز علاقه است
دختران میتوانند از همسر آیندة خویش بخواهند که به میهمانی خانواده بیاید یا در مسافرت و بازی سالم جمعی شرکت کنند این نکات ظریف و تفریحات در زمینه علاقه جنسی هم تأثیر میگذارد حتی نوع غذا و عطر زدن در جلب یکدیگر اثر دارد پاکیزگی و رنگ لباس هم باید مناسب باشد گرچه تجمّل بیش از حد خود سبب کدورت و نفرت میگردد ولی در مجموع آنچه سردی میآورد باید حذف شود به همین دلیل لباسهای تیره(به جز عبا و چادر) و مصرف لبنیات وبستنی(هنگام زفاف) نهی شده است و مستحبّ است کام(زن و مرد) را هنگام خطبة عقد با عسل شیرین کنند
نکتة دیگری که مردان باید بدانند همان اصل فاعلیت است مردان نباید منتظر باشند که زنان به استقبالشان بیایند اگر سالها در چنین انتظاری باشند اوقات خویش را تلف کردهاند آنان وظیفه دارند در یافتن راههای تشدید محبّت(مودّت) و درک زنان بکوشند کلمةدوست داشتن را به زبان آرند
زنان در همکاری خود را به مردان نزدیک میکنند و مردان با احترام و مدیریّت میتوانند این استعدادها را شکوفا کنند تا آنجا که هیچ پرده ای بین دلهای یکدیگر احساس نکنند و همة ظرف وجود خویش را مالامال جمال حق کنند(نه حرفهای خلق و وسوسة شیطان) متأسفانه در قبل ازدواج گاهی حسادت و یا نظر شخصی و کاسههای داغتر از آش نمیگذارد این رفاقت تشدید گردد
خلاصه بهترین ازدواجها آن است که بدون پردهدری هر دو زوجین دوست یکدیگر و یاوران صمیمی باشند در این صورت سختیها با توافق آسان میگردد بهمین علت است که زوجهای جوان یا روستایی یا مؤمن و روشنفکر در عین سادگی بر فرشی از پوست،زفاف را جشن میگیرند و بر چادری قناعت میکنند در حالی که سینههایشان مالامال از نشاط شبهای بیداری و رازداری است
باید توجه داشت بهترین زمان مقاربت هنگامی است که طرف مقابل میل داشته باشد به همین دلیل از عدم تمکین به شدت نهی شده است و برعکس با این رعایت انس و گذشت شکل میگیرد آنگاه که مردان میل به همبستری دارند زنان حق ندارند محیط را ترک کرده و همچنین مردان نباید به این محبّت پاسخ نگویند بلکه هنگام مباشرت بهتر است همة سعی خود را در اشباع زنان بکنند
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است بهترین شما در بین زنان بانوئی است که هرگاه با شوهرش باشد خود را میآراید، بدترین آنان هم کسانی هستند که همچون کاخ نشینان از خودآرایی بین مردم پرهیز ندارند
محیط را چنین موجوداتی آلوده میکنند و تصور میکنند فقط خودشان هستند که از جهان باید استفاده کنند در حالی که هر بینظمی در آراستگی لباس و بد/ن عریان روی دیگران هم اثر نامطلوب دارد و آنان را از یاد خدا غافل میکند
شخصی به امام صادق علیه السلام گفت:بانوئی دارم که هرگاه به خانه میروم به استقبالم می شتابد و از منزل که بیرون می روم بدرقه ام میکند هرگاه اندوهگینم میگوید تو را چه مطلب غمگین کرده است اگر برای رزق خود اندوهگینی شخص دیگری عهده دار روزی تو شده است و اگر برای آخرت اندوهگین شدهای خداوند بر اندوه تو بیافزاید حضرت فرمود،خداوند عمّال و کارگزارانی دارد و این زن از آنها است نیمی از پاداش شهید برای اوست
همچنین پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: جبرئیل در مورد زن به من وصیّت کرد تا این که گمان کردم سزاوار نیست شوهر بانوی خود را طلاق دهت مگر به جهت زشتی آشکار
امام رضا علیه السلام نیز فرمودند که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله چنین گفت: خداوند برافراد مؤنث رئوفتر است و هیچ مردی زن محرم خود را خوشنود نسازد مگر آنکه پروردگار در قیامت او را خشنود کند
و امیرالمؤمنین علیه السلام به محمدبن حنفیه مینویسد: با بانوی خود خوش صحبت باش،چه در رفتار و چه در کردار همراه خوبی برای او باش تا عیش تو خالص و باصفا شود
حسن به حجم گفت: موسی بن جعفر علیه السلام را دیدم که خضاب کرده و ریش و موی خود را رنگ کرده بودند از ایشان پرسیدم: فدایتان شوم شما خضاب کردهاید؟ در جواب فرمودند: به خود رسیدن و آمادگی سبب ازدیاد پاکدامنی بانوان میشود بسیاری از مواقع زنان عفت را ترک میکنند، به واسطة آنکه شوهرانشان به خود نمیرسند سپس فرمود: آیا همانطور که خودت به خویشتن نمیرسی دوست داری همسرت را ببینی؟ گفتم خیر این همان است سپس چنین فرمودند:از اخلاق پیامبران پاکیزگی و عطر زدن و پیرایش مو و مباشرت بسیار است
همچنین از امام صادق علیه السّلام است که اگر مرد بین جمع زنان باشد چه آنانکه ازدواج کردهآند و چه نکردهاند هر یک از آنها زنا کنند گناهش (از نظر اجتماعی) بر عهدة اوست
زیرا مردان در مورد زنان بیشوهر مسئول هستند و باید وسیلةازدواج آنان را فراهم کرده و در جامعه ازدواج نباید کاهش یابد
فرصت دادن در خلوت به دختر و پسر آمادة ازدواج وتوجه به این مباشرت بعد از محرمیت سبب نشاط روح و زندهدلی میگردد هرگونه دخالت در روابط جنسی زن و مرد از گناهان کبیره محسوب میشود و در قرآن که به زنان پیامبر نسبت بی عفتی روا میداشتند نهی شده است روابط سالم با محرمیت و شرایطآن باید جهت زوج ها قبل ازدواج توسط حقوقدان یا مشاور دادگاه داده شود و خانوادهها در این قسمت امکان ازدواج را با راهنمائی خویش بهتر است سریعتر ولی آگاهانهتر برقرار کنند
دادن فرصت مناسب برای ارتباط عاطفی بیشتر سبب تکامل شخصیت طرفین و همبستگی برای نزدیکی آینده میشود و فقط بُعد شهوانی ندارد
هنگامی که امام جعفر صادق علیه السلام میفرمایند دو رکعت نماز انسان متأهل افضلتر و بالاتر از هفتاد رکعت نماز مجرد است به این مفهوم است که با ازدواج ارتباط روحانی هم افزایش مییابد و امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمودند هیچ یک از یاران رسول خدا ازدواج نمیکرد مگر اینکه پیامبر دربارة ایشان میفرمود دینش کامل شده است
آنچه که زینت برای زن محسوب میشود و از مظاهر ایمان کامل است حیا و پاکدامنی است علائم آن،نرمی و مهربانی و مراقبت در آشکار و نهان و دوری از شرّ و گشادهروئی در عین سنگینی و سربلندی و نام نیک در بین مردم است این همان است که رسول خدا(صلی الله و علیه و آله) می فرماید:خوشا بحال آنکه نصیحت پروردگار بشنود و از زشتی دور باشد
امّا آنچه از ابتدای ازدواج بر میآید و زمینه را برای خواستگاری می افزاید از رفتار حضرت فاطمه سلام الله علیها بر میآید که چنین است: علی علیه السلام فرمود هنگامی که به خواستگاری حضرت(فاطمه علیهاسلام) رفتم و از رسول خدا صلی الله علیه و آله پرسیدم ایشان فرمودند ای علی قبل از شما مردانی به خواستگاری او آمدند تا خبرش را بازگردانم(و او جواب رد داد) هر یک را نام بردم در چهرهاش کراهت دیدم ولی این بار پیام شما را میرسانم و فرمود:علی علیه السّلام دربارةتو کاری(خواستگاری) دارد تو چه اراده میکنی؟ پس از این حضرت فاطمه سلام الله علیها سکوت کرد و صورتش را برنگردانید و حضرت رسول صلی الله علیه و آله در چهرة او کراهتی ندید و برخاست و میفرمود:الله اکبر سکوت او دلیل بر اقرارش است
حیای عاقلانه که نتیجة مثبت دارد محصولش علم است و آگاهی سبب عملی مناسب میشود که خود پیوند ازدواج را با استحکام و روابط دوستانه برقرار میکند
حجاب و فروپوشی قلب و چشم از گناهان برای همسران سبب جلوگیری از علاقههای کاذب، سوء استفاده عوامل شیطانی و آمادگی جهت کارهای بزرگتر میشود چادر مناسب هیچگاه مانع فعالیت اجتماعی نیست حتی سرعت را گاهی به علّت داشتن خیال راحت و ایمنی روانی میتواند بیافزاید
امّا خطا کردن در لباس تقوی خطرناک است و آسیبهای اجتماعی آن اثرات بیشتری دارد در حقیقت مراقبت که از روشهای سیر و سلوک می باشد همواره پایدار است و هرقدر فعالیت اجتماعی بیشتر میشود باید شدّت آن افزایش یابد
آیا مشکلات اقتصادی مانع ازدواج است
واقعیت این است که جوانان ما و حتی آنانکه سنین زیادتری از عمرشان گذشته از برخی امکانات مانند مسکن، وسائل ارتباط جمعی، گاهی وسیلة نقلیه عادی و شغل مناسب بی بهرهاند آیا انکه قرآن کریم بیان میکند؛ ای مؤمن وارد منازل دیگران نشوید مگر اینکه با ایشان انس گیرید و بر اهالی آن درود فرستید اگر بدانید این تذکر برای شما بهتر است اگر کسی را(با سه بار خبرگیری) نیافتید داخل نگردید مگر اینکه اجازه گیرید و آنگاه که از شما بخواهند برگردید بازگردید که به پاکی نزدیکتر است و خداوند به آنچه عمل میکنید آگاه است در صورتی که در خانة غیرمسکونی متاعی یا چیزی دارید میتوانید داخل شوید و خداوند به اندیشههای ظاهری و نهفته شما آگاه است بگو مؤمنان چشمهای خود را حفظ کنند چون به پاک ماندن نزدیکتر است همانا پروردگار به هر آنچه میکنند کاملاً آشنا است و به زنان مؤمنه بگوئید که نگاههای خویش را بپوشانند و زیبائیهای خویش را جداً از نامحرم نگهدارند و زینتهای خود را نشان ندهند مگر آنکه به ظاهر نمیتوان پوشاند و مقنعههای خود را حافظ گردن و سینهها و اندام خود کنند(مانند روسری به پشت نیاندازند) و زینت های خویش را جز برای همسران آشکار نکرده مگر پدران و پدران شوهر یا فرزندان همسر یا برادران و خواهران و برادرزادگان و کنیزان و خواجگان از مرد و طفلانی که قدرت تشخیص ندارند، و نباید زنان به گونهای راه روند که زینتها را بکوبند تا مخفیها آشکار گردد و همه باید نزد خداوند توبه کنند(زنان و مردان مؤمن سوی پروردگار بروند) باشد که رستگار شوند و زنان بیشوهر و بندگان صالح و انسانهای زندگی ساز و خدمتکاران را به همسری گیرید گرچه فقیر هستید پروردگار از بخشندگی خود شما را بینیاز میکند که او وسعت دهندهایآگاه است و آنان را که توان یا امکان به هر شکلی نیست باید پاکدامنی پیشه سازند و اگر مالک غلام یا کنیزی شدید و نیاز به نوشتار بود بنگارید و مال را به صاحب آن بپردازید و از جامعه و خانواده و آنان که امید (ازدواج) ندارند گرچه میخواهند پاک در خانه یا پوشیده باشند به خاطر دنیا آن ها را به فحشاء نکشانید و آنانکه از قبل اسلام سوابق زشتی داشتند خداوند بعد اکراه ایشان بخشنده و مهربان است
گاهی قبل و ضمن ازدواج چندین سال در محرومیت یا بچهدار شدن تأخیر میشود در حالی که این امور تحمیل شرایط سخت یبه خانواده است در صورتی که قناعت و تلاش، سحرخیزی، انگیزة پی گیری علمی و تخصّصی و کار با ازدواج تقویت میشود متأسفانه کمی ایمان و توکّل سبب میشود عملاً متوسط سن ازدواج بالاتر از سی سال شود که یقیناً درا ین چندین سال گناهان بسیاری بر زنان و مردان جامعه تحمیل میگردد
البته واضح است بعد ازدواج هم مرد و هم زن باید تلاش و همّت خود را در وسعت زندگی افزایش دهند و خداوند روزی را نیمی به کوشش و نیمی به نیّت الهی ارزانی میدارد
در حقیقت هرکس از ترس فقر ازدواج نکند به پروردگار شرک ورزیده است زیرا تأمین نفقه و مسئولیت مادی خانواده در حدّ پوشش و غذایی ساده(نان) در شرع مقدس اسلام کافی است که در توان اکثر مردان هست لباس هم به فتوای مراجع(امام خمینی) اگر خوب نگهداری شود لازم به تجدید مرتب نیست
مهمترین حقوق طرفین که اغلب موجب طلاق میشود آزار و گذشت نکردن در برابر خطاهای همسر است اگر کسی به خاطر زیبائی یا مال زن با او ازدواج کند همین عوامل سبب تحمیل و چه بسا جدایی میگردد در حالی که اگر برای دینش ازدواج کند مال و زیبائی را روزی او میگرداند داشتن امکان تولید مثل نیز مثل یکی از برتری ها است گرچه حتّی اگر همسر چندان زیبا نباشد بلکه از همسران نازیبا فرزندان زیبا متولّد میشود
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از تأخیر ازدواج با زنان صحبت میفرمودند و بهانه جوئی برای پیدا کردن شوهر ثروتمندتر یا صاحب مقام والاتر را نهی کردهاند
مسکن چه نقشی در ازدواج دارد؟
متأسفانه در ازدواج از بررسی نیازها به جای تجملات کمتر گفتگو میشود سؤال این است که آیا واقعاً لازم است در آغاز تشکیل زندگی منزلی وسیع تدارک دید یا مانند گذشته میتوان بر حسب نیاز از جایگاه کوچکی شروع کرد
در بسیاری از مشاغل پدر و مادر چند اطاقی دارند که از قدیم مرسوم بوده است و فرزندان جوان در آغاز تا رسیدن به قوّت و استقلال کامل مادی میتوانستند و هم اکنون نیز میتوانند در آنها بسر برند، و تا رسیدن کودکان در حدّ بلوغ زندگی آبرومندانهای را در آن می گذراندند متأسفانه فرهنگ «داماد سرخانه» و ازدواج حین تحصیل در کشور ما زشت قلمداد شده است در حالی که این فرهنگ از طریق غربیان معکوس بیان شده است بهترین خانهها در اسلام خانواده است و هر قدر جمع با محبت ایشان فشرده و در عین حال منظم باشد بهتر است
اخلاق اقتصادی
یا ایها الذین امنوا انفقوا من طیبات ماکسبتم و ممّا اخرجنا لکم من الارض و لاتیمموا الخبیث منه تنفقون
ای کسانی که ایمان دارید از قسمتهای پاکیزه اموال خود در طریق پروردگار انفاق کنید و ناپاکیها را ببخشید، در حالی که خود حاضر نیستید آنها را بپذیرید و کراهت دارید،بدانید خداوند بینیاز و سزاوار ستایش است(اگر همة خوبیها را برای همه بخواهید به شما عنایت میکند)
الشیطان یعدکم الفقر و یأمرکم بالفحشاء، و الله یعدکم مغفره منه و فضلاً و الله واسعٌ علیم
شیطان فقر را به شما وعده می دهد و به فحشا می کشاند و پروردگار است که آمرزش و فضلش را به شما ارزانی داشته است (زیرا) وسعت دهنده ای آگاه است
به بیان دیگر شیطان آیندهای با فقر و سقوط و تهیدستی را پیام به شما میدهد و از همین راه به فحشاء و انحرافتان میکشاند در حالی که پروردگار به آمرزش و جبران کاستی و رسیدن به فزونی وعده میدهد زیرا قدرتش گسترده است و او دانا است(ولی شما نمیدانید)
یوتی الحکمه من یشاء و من یوتی الحکمه فقد اوتی خیراً کثیرا و یذکّر اولوالالباب
دور اندیشی را به هر که خواهد می دهد و هرکه را چنین دانشی دهد خیر فراوانی نصیبش میکند و جز خردمندان به این نکته آگاهی ندارند
و ما انفقتم من نفقه او نذر فان الله یعلمه و ما للظّالمین من انصار ان تبدوالصدقات فنعماهی و ان تخفوها و تؤتوا الفقراء فهو خیرلکم و یکفّر عنکم من سیئاتکم و الله بما تعلمون خبیر(آل عمران 267-271)
هر آنچه از خرج و نذر و بخشیدن (برای کمبودها) صرف میکنید خداوند همه را میداند و هیچگاه یاور ظالمین نیست و از صدقات چه به ظاهر و چه در باطن به فقیران میدهید بهتر از آن را خواهید یافت و سبب رفع زشتیهای شما است و خداوند به آنچه میکنید آگاه است
پروردگار دربارة یکی از علل اساسی ازدواج میفرماید:(بعد از سفارش به تقوی و یتیمان)
و ان خفقتم الّا تقسطوا فی الیتمی فانکحوا ما طاب لکم من النساء مثنی او ثلث و رباع فان خفتم الّا تعدلوا فواحده او ما ملکت ایمانکم ذلک ادنی الّا تقولوا (نساء 4-5)
اگر بیم دارید که زمینةعدالت اجتماعی در بین بیسرپرستان رعایت نمیشود با زنان برگزیده خویش دو یا سه یا چهار ازدواج(دائم) کنید و در ضمن اگر میترسید عدالت بین (یتیمان و همسران) برقرار نکنید با یک همسر یا کنیز بسازید که به خروج از ستم نزدیکتر است
لیس علیک هداهم و لکن الله یهدی من یشاء و ما تنفقوا من خیر فلانفسکم و ما تنفقون الابتغاء وجه الله و ما تنفقوا من خیر یوف الیکم و انتم لا تظلمون، للفقراء الذین احصروا فی سبیل الله لا یستطیعون ضرباً فی الارض یحسبهم الجاهل اغنیاء الذین ینفقون اموالهم بالّیل و النهار سراً و علانیته فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لاهم یخزنون
هدایت بر عهدة تو(ای پیامبر) نیست ولی خداوند هر آنکه را استعداد بیند و بخواهد هدایت میکند و هرچه در راه خدا از نیکی و خیرات انفاق کنید به خویشتن بخشیدهاید و با این عمل به شما ظلم نمیشود انفاق به آنان که در تنگنا قرار گرفتهاند و از شدتش آنها نمیتوانند مانند سایرین تلاش کنند و ناآگاهان میپندارند به خاطر پاکدامنی ایشان فقیر نیستند در حالی که از سیمای ایشان با وجود دست دراز نکردن نمیتوان دریافت که محتاجند
و بدانید هرچه در شب مخفی و در روز آگاهانه میبخشید اجر آن نزد پروردگار محفوظ است باکی نداشته باشید و نگران نباشید(که خداوند میداند)
با ازدواج، انگیزه، تلاش، تعلیم، انفاق، محبّت به نزدیکان و مردم شکل میگیرد حتّی بسیاری از علماء و عرفا معتقدند عشق نهائی با مقدمة زناشوئی کامل میگردد
با ازدواج، مسئولیت همسر و فرزند سبب میشود انسان مدیریت اقتصادی واخلاقی و اجتماعی خویش را به تدریج به دست آورد از اسراف یعنی زیادهرویها در غیر جایگاه خود و حتّی ولخرجی کردن در جایگاه خود(تبذیر) پرهیز می کند و درآمد خویش را تقسیم میکند
همسران در آغاز این مرحله ابتدا سخن گفتن نیکو را می آموزند،رفتار صحیح را عمل میکنند، به تدریج بین هم اصلاح میکنند،لباس مناسب را میپوشند و سلیقههای خوب را به معاشرت میگیرند و از بدیها در خانواده جدا میشوند
با یکدیگر صبح برمیخیزند،تلاش میکنند، غذا میخورند و ثروت و محبّت خویش را در جهتی مشترک تقسیم میکنند قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله است:که در بارة زنان تقوای الهی پیش گیرید زیرا آنها نزد شما ودیعه هستند آنها را با امانت خداوند دریافت کرده و آمیزش جنسی با آنان را با کلام خداوند(خطبه) حلال کنید، در مقابل آنها نیز پوشش و روزی خود را در حد عرف بر شما حق دارند
رعایت این حدود الهی شرط هر یک از ما(زن و مرد) برای ازدواج ایدهآل است محبّت ارمغانی است از جانب پروردگار متعال که عوض آن همان هدایت و اجرای حدود الهی است گرچه این ضوابط در مقابل این روابط گستره ظاهراً هراس انگیز یا برای افراد تنبل سخت است امّا بدون تلاش آیا کسی میتواند به قلّة تکامل و رشد که توان درک همة کهکشانها و اعماق زمین و کوهستان ها است نایل شود
تربیت اسلامی در خانوادههایی که اخلاق و احکام را توأم دارند شکل مکتبی میگیرد در این فضا گرچه دین و احکام مسیر خویش را توسط مجاهدان طی میکند ولی ما را هم به این صراط مستقیم میطلبد تا با همّت والا وارد زندگی جدیدی ضمن ازدواج بشویم
تجربه و دانستهها نشان میدهند ارجحیتهای مردان و زنان متفاوت است مردان، در زنانشان، همان اندازه سرمایه گذاری میکنند که زنان در مردانشان، اما به شیوه های متفاوت ، مردان به عمل، موفقیت شغلی و آثار آن در رفاه مادّی زوج، استقلال و آسایش خانواده ارجحیت میدهند در حالیکه زنان به نوبه خود، رابطه با موفقیت و رمانتیک، وابستگی متقابل و ابراز احساسات در بین زوجین و خانواده را مهم میدانند
تفاوتهای کلامی در زن و مرد